Euskal Herrian, eta bereziki Bilbon, pertsona bat **heriotza asegururik** gabe eta bankuko kontuan diru nahikorik gabe hiltzen denean, hileta gastuak estaltzea erronka bihurtzen da senideentzat. Hileta bat ez da merkea: **Bilbon hileta batek 3.000 eta 5.000 euro artean kosta daiteke**, aukeratutako zerbitzuen, hiriaren eta lurperatzea edo errausketa aukeratzen denaren arabera. Horrek egoera ekonomiko eta emozional zail batean jartzen ditu askotan familiak, une zaurgarri batean.

Halako kasuetan, lehen unean hurbileneko senideek izaten dute karga ekonomikoa, baina legeak eta udal zerbitzuek aukerak aurreikusten dituzte baliabide ekonomikorik ez duten egoeretan. Esaterako, Bilboko Udalak **baliabide gutxiko pertsonentzako ongintza zerbitzuak** eskaintzen ditu. Hala ere, zerbitzu hauek oinarrizko lurperatze batera mugatzen dira, erritual edo zeremonia berezirik gabe.

Egoera hau kezkatzen bazaitu eta senideei zama hori utzi nahi ez badiezu, **[konparatu heriotza asegurua](https://www.heriotzaasegurua.eus/comparador)** eta aukeratu zure beharretara egokitutako aukera bat.



## Zer gertatzen da hileta ordaintzeko dirurik ez badago?

**Hileta baten gastua** ordaintzerik ez dagoenean, ohikoena hildakoa gertatu den udalerriko udalari jakinaraztea izaten da. Kasu horietan, protokolo bat aktibatzen da, hildakoari duintasunezko hileta emateko, nahiz eta oinarrizkoa izan. Oro har, hileta horiek fosa komunetan edo aldi baterako nitxoetan egiten dira.

Bilbo bezalako hiri handietan, **gizarte zerbitzuek** kudeatzen dituzte hileta hauek, udalarekin hitzarmenak dituzten hiletetako enpresen bidez. Ez da zeremoniarik izaten, eta familiak ez du aukeratzeko eskubiderik hileta non edo nola egingo den. Gainera, ez dira onartzen extra gisa pertsonalizatutako hilarriak edo bestelako gehigarriak.

Kontuan hartu behar da Estatuek duintasunezko lurperatzea bermatzen duten arren, **ez direla heriotza aseguruen ordezkoak**, azken horiek bai baitute aukera hileta pertsonalizatua aukeratzeko eta planifikatzeko.



## Udalak estali ditzake gastuak?

Bai, baliabide ekonomikorik ez dagoenean edo abandonua dagoenean, udalek legezko betebeharra dute **hileta edo errausketa** bere gain hartzeko. Hori udal bakoitzeko araudiek arautzen dute. Adibidez, Bilboko Udalak baliabide gutxiko pertsonentzako hileta zerbitzu bat eskaintzen du, garraioa, oinarrizko hilkutxa eta nitxo batean lurperatzea edo errausketa barne hartzen dituena.

Prozesu honek **gizarte zerbitzuen txosten bat** behar du, non hildakoaren eta senideen baliabide faltaren berri ematen den. Zerbitzu hauek doakoak dira, baina oso oinarrizkoak. Ez dituzte barne hartzen zeremonia erlijiosoak edo pertsonalizatutako ekitaldiak.

Garrantzitsua da ulertzea baliabide horiek **premiazko irtenbide** gisa aurreikusi direla, ez heriotza aseguruen edo norberaren aurreikuspenaren ordezko gisa.



## Nork ordaintzen du hileta asegururik ez badago?

**Heriotza asegururik ez badago**, hileta gastuak lehenik eta behin oinordeko edo senide zuzenek ordaindu behar dituzte. Espainiako Zibil Kodearen 1892. artikuluak ezartzen du hildakoaren hileta gastuak **herentziaren kontura** izan behar direla.

Herentzian ondasunik ez badago, orduan legez betebehar duten senideek –seme-alabak, ezkontidea edo gurasoak– hartu behar dute ardura. Inork ezin badu gastua bere gain hartu, orduan **udalak estaltzen du oinarrizko hileta bat**, lehen azaldu dugun bezala.

### Zer erantzukizun dute senideek?

Senideen erantzukizuna **moralekoa eta, batzuetan, legala** izan daiteke. **Zibil Kodeak** ezartzen du oinordekoek hileta gastuak ordaindu behar dituztela herentziaren mugen barruan. Herentziarik ez badago, senideek ez dute zertan bere poltsikotik ordaindu, baldin eta aurrez hitzarmen edo konpromiso pertsonalik ez badago.

### Zein senide daude hileta ordaintzera behartuta?

**Legezko oinordekoak**, hau da, seme-alabak, ezkontidea, gurasoak edo, hauek ez badaude, beste senideak, daude herentziaren neurrira gastuak ordaintzera behartuta. Hala ere, **herentzian ez badago likidezia**, ezin dira derrigortu euren ondasun propioekin ordaintzera.



## Zein baliabide daude baliabiderik gabeko pertsonentzat?

**Udal gizarte zerbitzuez** gain, Euskal Autonomia Erkidegoko zenbait erakunde eta elkarte karitatiboek laguntza eskaintzen dute. Gurutz Gorriak, Caritasek eta beste batzuek hileta duin bat izateko aukera ematen dute egoera larrienetan.

Indigentzia kasuetan, izapideak **gizarte zerbitzuek** hasten dituzte, edo **poliziak edo ospitaleak** ematen dute heriotzaren berri. Bilbo bezalako hirietan, **udal eta hiletako enpresen arteko hitzarmenak** daude, prozesuak arintzeko.



## Zer dio Zibil Kodeak hileta gastuei buruz?

Espainiako Zibil Kodearen 1892. artikuluak dio hileta gastuak **herentziaren kontura ordaindu behar direla**, hildakoaren gizarte-maila eta ohituretara egokituta. Hau da, hileta **duin eta egokia** izan behar da hildakoaren ingurune sozialaren arabera.

**Kodeak ez ditu senideak zorpetzera behartzen**, herentzian ondasunik ez badago, baina hileta gastuak hildakoaren beste zorrak baino lehenago ordaindu behar direla ezartzen du.



## Zer egiten dute hiletetako enpresek kasu hauetan?

Hiletetako enpresek, baliabiderik gabeko heriotzen kasuan, **gizarte zerbitzuekin koordinatuta** jokatzen dute. Kasu hauetan, **zerbitzu minimo bat eskaintzen dute**: oinarrizko hilkutxa, gorpuaren garraioa eta zeremonia gabeko lurperatzea edo errausketa.

### Baliabiderik gabeko pertsonentzako hileta

Normalean **aldi baterako nitxoetan edo fosa komunetan** egiten dira. Familiak ez du erabakitzeko ahalmenik xehetasunen inguruan, eta ekitaldia administratiboa baino ez da.



## Bankuak erabil dezake kontuko dirua hileta ordaintzeko?

Bai. Hildakoak **kontuan dirua** bazuen, bankuak diru hori erabil dezake **hileta gastuak ordaintzeko**, kontua heriotzaren ondoren blokeatuta egon arren. Espainiako banku araudiak jasotzen du eskubide hau, **premiazko gastuak** estaltzeko.

Oinordekoek **hiletaren fakturak eta heriotza-ziurtagiria** aurkeztu behar dituzte, bankuak gastuak zuzenean ordaindu ditzan.



## Zer eskubide dituzte oinordekoek gastuak hartu ezin dituztenean?

Oinordekoek, **hileta gastuak hartu ezin dituztenean**, eskubidea dute **herentzia ukatzeko**, gastuak estaltzen ez baditu edo zorrek jasotako ondasunak gainditzen badituzte. Ukazioa **notarioaren aurrean edo epaitegian** formalizatu behar da.

Kasu larrienetan, oinordekoek **ongintza hiletaren eskaera** egin dezakete gizarte zerbitzuen bidez, goian azaldu dugun bezala, eta horrela ardura ekonomikoak saihestu.

Ez baduzu zama hori zure senideei utzi nahi, **[konparatu heriotza asegurua](https://www.heriotzaasegurua.eus/comparador)** eta antolatu aldez aurretik hileta duin eta ustekaberik gabe.


Nor ordaintzen du hileta, aseguru edo kontuan dirurik ez badago?

Tabla de contenido