Espainian herentzia bat jasotzeak betebehar fiskalak dakartza, eta ezin dira alde batera utzi. Garrantzitsuena **Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zerga** da, nahiz eta ez den bakarra. Zerga horiek behar bezala ordaintzea ezinbestekoa da herentzia legalizatzeko eta **zigorrik edo errekargurik saihesteko**.

Estatu mailako araudia dagoen arren, **autonomia erkidego askok beren hobariak eta kenkariak** aplikatzen dituzte. Hori dela eta, azken zenbatekoa nabarmenki alda daiteke, heriotza non gertatu den edo jasotzailea non bizi den kontuan hartuta. Artikulu honetan, **zer zerga dauden**, **nola kalkulatzen diren**, **noiz aurkeztu behar diren**, eta **zer kenkari aplikatu daitezkeen** azalduko dizugu.

[**Konparatu heriotza-aseguruak hemendik**](https://www.heriotzaasegurua.eus/comparador#comparador) eta aukeratu zure familientzako aproposena, **hilabetean 2 €-tik aurrera.**

## Nork ordaindu behar du?

**Pertsona fisiko guztiek** ordaindu behar dute, **oinordetza, legatu edo bestelako tituluren bat** jasotzen badute.

* **Espainian erroldatuta daudenek** bai eta
* **Erroldatu gabe daudenek**, betiere **Espainiako ondasunak jasotzen badituzte**.



## Zergaren zenbatekoa nola kalkulatzen da?

Faktore hauek kontuan hartzen dira:

* Jasotako ondasunen balio garbia
* Heriotza izan duenarekiko ahaidetasun maila
* Oinordekoaren aurretiko ondarea
* Erkidegoaren hobari fiskalak

**Ondare handiagoa eta ahaidetasun txikiagoa = zerga handiagoa.**

Zerga **oinarrizko zenbateko baten** gainean aplikatzen da, eta **multiplikatzaile batzuk** erabiliz doitzen da ahaidetasunaren arabera.



## Zer ondasun zergapetzen dira eta nola baloratzen dira?

| Ondare mota                   | Balorazioa                                          |
| ----------------------------- | --------------------------------------------------- |
| Higiezinak                    | Katastroko balioa edo Ogasunak egiaztatutako balioa |
| Banku-kontuak                 | Heriotzaren eguneko saldoa                          |
| Ibilgailuak                   | DGTren taula ofizialetako balioa                    |
| Akzioak / partaidetzak        | Heriotza unean merkatuan zuen balioa                |
| Bizitza-aseguruak             | Onuradunek jasotako kapitala                        |
| Bitxiak / artea / bestelakoak | Merkatuko balioaren estimazioa edo tasazioa         |



## Zein zorrak kendu daitezke?

Honakoak deskontatu daitezke herentziatik:

* Hildakoaren zorretan geratutakoak (hipotekak, kredituak…)
* Hileta eta ehorzketaren gastuak (justifikatuta badaude)

Horrek **zuzenean eragiten dio zergaren oinarriari**, eta zenbatekoa txikiagoa izan daiteke.





## Kenkari eta hobari nagusiak

### Ahaidetasunaren arabera

Ahaide zuzenek (seme-alabak, ezkontideak, gurasoak) **hobaririk handienak** jasotzen dituzte. Erkidego askotan **15.956 € arteko kenkaria** dago seme-alabentzat eta gurasoentzat.

Senidetza ez duten edo oso urruneko ahaideek **ia ez dute kenkariarik**, eta **zerga handiagoa** ordaindu behar dute.

### Autonomia erkidegoaren araberako aldaketak

* **Madril, Andaluzia, Murtzia eta Galizia**: %95-%99 arteko hobariak ahaideentzat.
* **Asturias, Gaztela eta Leongo edo Valentziako Erkidegoa**: karga fiskal handiagoa.


## **Noiz eta nola ordaintzen da zerga?

* **Epea:** 6 hilabete heriotzaren datatik, **beste 6 hilabeterako luzagarria** da, lehen 5 hilabeteetan eskatzen bada.
* **Aurkezteko tokia:** Heriotza izan duenak azken 5 urteetan **erroldatuta egon den autonomia erkidegoa**.
* **Erroldatu gabeak:** Espainiako **Ogasun Nagusiari (AEAT)** aurkeztu behar zaio.



## Beste zerga batzuk herentziarekin lotuta

### Udal plusbalia

* Ondasun higiezinak dauden udalerriko **lurzoruen balioaren gehikuntzaren gaineko zerga**.
* Katastroko balioaren eta azken transmisioaren arteko urte kopuruaren arabera kalkulatzen da.
* Zenbait epai aplikazioa mugatu badu ere, **oraindik indarrean dago kasu askotan**.

### IRPF bidezko ondare irabaziak

Ondasunen salmenta egiten bada (adibidez, etxebizitza bat), **jasotako irabaziagatik ordaindu behar da**.

> Salmenta balioa − Herentziako balioa − Gastuak = Irabazia → IRPF bidez zergapetua



## Zergak ez ordaintzearen ondorioak

### Errekarguak eta berandutze interesak

* Epea igarotzen bada, Ogasunak **automatikoki errekarguak eta berandutze interesak** aplikatuko ditu.
* Zenbateko horiek **oso handiak** izan daitezke, **kenkariak onartzen badira ere** geroago.

### Premiamendu prozedura

* Ordainik ez badago, **Ogasunak ondasunak bahitzeko prozedura** abiarazi dezake.
* Herentziaren **eskritura ezin da jabetza erregistroan inskribatu**, zerga ordaindu dela egiaztatu ezean.



## Nola kudeatzen dira zergak erkidego desberdinetako ondasunekin?

Nahiz eta herentziak hainbat erkidegotako ondasunak izan, **Oinordetza Zerga bakar bat ordaintzen da, heriotza izan den tokian**.

Plusbalia udal zerga, ordea, **dagokion udalean aurkeztu behar da**, lursailak non dauden kontuan hartuta.





## Amaitzeko gomendioa

Herentziaren ondorio fiskalak **gutxitu nahi badituzu** eta zure senideei ezusteko zamak saihestu nahi badizkiezu, **aurrez planifikatzea funtsezkoa** da.

[**Konparatu heriotza-aseguruak hemendik**](https://www.heriotzaasegurua.eus/comparador#comparador) eta aukeratu zure familientzako aproposena, **hilabetean 2 €-tik aurrera.**

Zein zerga ordaindu behar dira Espainian herentzia bat jasotzean?

Tabla de contenido